Palmolie. Steeds vaker komt naar voren dat het slecht is voor het milieu en de dieren. Maar wat is er precies mis mee? Het is een plantaardig product, dus 100% vegan proof zou je denken. Toch gaat het veganisme voor mij verder dan ‘alleen’ geen dieren eten, want de aarde is net zo belangrijk. De productie van palmolie heeft niet alleen effect op het milieu, maar ook op mens en dier. Daarom probeer ik het kopen van producten met palmolie te beperken. In dit artikel leg ik uit wat er mis is met palmolie, in welke producten het zit en tips hoe je het kunt vermijden.
Wat is palmolie?
Palmolie is een plantaardige olie die structuur geeft aan veel producten. Het zorgt er ook voor dat chocola niet smelt. Palmolie wordt gemaakt van het vruchtvlees dat komt uit de palmvrucht. Het zit niet alleen in ons voedsel, maar ook in verzorgingsproducten zoals shampoo, tandpasta maar ook in wasmiddel.
Waarom is het slecht voor het milieu?
Er is heel veel vraag naar palmolie. Jaarlijks wordt er 47 miljoen ton (!) palmolie geproduceerd. Ik kan mij nauwelijks voorstellen over hoeveel hectares regenwoud het gaat, maar om je een indicatie te geven: elk uur gaan honderd voetbalvelden tropisch regenwoud letterlijk in rook op. Dit gebeurt om plaats te maken voor de palmolie plantages. 85% van de palmolie wereldwijd komt uit Maleisië en Indonesië. Het regenwoud is het leefgebied voor bijvoorbeeld de orang-oetan en de Sumatraanse tijger. Niet alleen bedreigde dieren verliezen hun terrein, ook de lokale bevolking moet vertrekken omdat de bossen verdwijnen.
In nog geen drie minuten legt onderstaande video uit hoe het zit:
In welke producten zit palmolie?
- Kant-en-klaar maaltijden
- Koekjes, zoals Oreo’s
- Snoep
- Chips, zoals Doritos
- Pindakaas, zoals Calvé
- Soepen
- Sauzen
- Margarine
- Taart
- Pizza’s
- Crackers
- Soepstengels
- Ijs
- Bak/frituurolie
- Babyvoeding
Maar ook:
- Shampoo
- Crèmepoeling
- Zeep
- Make-up
- Wasmiddel
- Tandpasta
- Deodorant
- Schoonmaakartikelen
- Verf
- Kaarsen
- Biobrandstof
Unilever en Nestlé zijn bekende bedrijven die gebruik maken van palmolie, dus je kunt wel nagaan hoeveel producten in de supermarkt dit ingrediënt bevatten.
Duurzame palmolie?
Er bestaat zoiets als duurzame palmolie. Het RSPO, het keurmerk voor duurzame palmolie, houdt hier controle op. Dit initiatief heeft honderden leden dat varieert van olieproducenten en banken tot detailhandelaren en milieuorganisaties. Ook Nederlandse bedrijven zijn hierbij aangesloten zoals Ahold. Via RSPO zegt de Nederlandse supermarktbranche toe om alleen duurzame palmolie in te kopen voor hun huismerk producten. Via het Green Palm-programma kunnen de bedrijven certificaten inkopen, waardoor het lijkt dat hun palmolie duurzaam is. Dit doet mij sterk denken aan energiemaatschappijen (zoals Nuon) die certificaten aanschaffen zodat het lijkt alsof zij groene energie op de markt brengen, terwijl het hartstikke grijs is.
Geen druppel duurzame palmolie is te herleiden van bron tot product. Dit maakt het makkelijk voor palmolie producenten om wetten te overtreden. In de afgelopen jaren is ook naar boven gekomen dat RSPO zich schuldig maakt aan illegale ontbossing. Voor mij klinkt duurzame palmolie hetzelfde als duurzaam vlees. Dat bestaat niet.
Zo kun je palmolie vermijden
Het is lastig om dagelijks geen palmolie te kopen, want zoals je hierboven kunt zien zit het in alles wat wij gebruiken. Ook ik maakte mij schuldig aan het kopen van bijvoorbeeld Oreo’s. Net zoals bij de bio-industrie is het goed om ook van de palmolie industrie op de hoogte te zijn. Ik probeer het kopen van palmolie producten te beperken. Het is ook nog eens beter voor onze gezondheid, omdat het veel verzadigde vetten bevat.
Weet wat de bijnamen van palmolie zijn
Palmolie heeft 25 (!) verschillende namen. Meestal vind je op het etiket: ‘bevat plantaardige olie’ en dan weet je al genoeg. Hier vind je een uitgebreide lijst met alle namen.
Lokale en onbewerkte producten kopen
Het mag duidelijk zijn dat kant-en-klaar maaltijden veel palmolie bevatten. Koop op de markt of in de supermarkt lokale producten (dat is ook nog eens goedkoper!) en onbewerkte producten. Gewoon, zoals de natuur het bedoelt. Vermijd dus zakjes, pakjes en eten in blik.
Maak zelf snacks en maaltijden klaar
Dit ligt in het verlengde van bovenstaande tip. Niet alleen is dit veel gezonder om zelf in de keuken te staan, je kunt op deze manier het gebruik van palmolie helemaal vermijden.
Ga opzoek naar palmolie-vrije merken
Biologisch en duurzaam betekent niet meteen dat een product palmolie-vrij is. Want palmolie kan ook duurzaam worden geproduceerd, zoals ik hierboven heb uitgelegd. Lush is een voorbeeld van een cosmeticamerk dat zowel vegan als palmolie-vrij is.
Bronnen: GreenPeace, Palmolieinfo, OneWorld
Ik ben benieuwd hoe jij tegenover palmolie staat. Wist jij dat het zo’n enorm effect heeft op het milieu? Wat zijn jouw tips om het zoveel mogelijk te vermijden? Ik ben benieuwd. Laat het hieronder weten in de comments of via Facebook en Instagram.
Erg interessant artikel weer 🙂 Ik vind het vooral lastig dat het inderdaad echt overal in zit. Als je dan toch een keer een ‘makkelijke’ avond wilt hebben, kun je er gewoon niet om heen. Net als inderdaad met snacks, ik heb gewoon niet altijd tijd voor het rollen van dadelballetjes oid. 😉
Ja, dat is ook précies de struggle die ik heb! En dan ook nog de verzorgingsproducten, huishoudartikelen etc. Het zit in zoveel.. Met net zoals met het stoppen met het eten van dierlijke producten: alle beetjes helpen 🙂
Wat ontzettend goed dat ook jij hier aandacht aan besteed, Quirine! Die beelden van orangoetans die moederziel alleen door een compleet afgebrand stuk land struinen dat ooit hun thuis was, die blijven me voor altijd bij.
Dus go vegan ánd palm oil free! 🙂
Liefs,
Brenda
Omg.. Dat is zó erg! 🙁 Ik vind het wel lastig om helemaal palmolie vrij te leven, want soms besef ik niet eens dat ik het heb gekocht. Heb jij toevallig tips voor verzorgingsproducten die palmolie vrij zijn?? XX
Oh gosh, daar ben ik dan weer geen expert in..! Mijn verzorginsproductenkastje is nogal spartaans ingericht: ik gebruik zelf niet echt heel veel crèmetjes en make-up. Het is inderdaad lastig, maar alle beetjes helpen en niemand is perfect. Als je je best doet om zo goed mogelijk palmolievrij te leven dan vind ik dat al onwijs goed 🙂
Ja, nog meer aandacht voor palmolie! Tof dat jij daar ook mee bezig bent 🙂
Vooral als veganist lijkt het me lastig. Veel producten (margarine/koek) bevatten óf palmolie óf roomboter. Ik vind het dan onmogelijk om te kiezen wat het minst schadelijk is. Gelukkig gebruik ik het beide nauwelijks, maar makkelijk is anders.
Veel producten van Lush bevatten overigens wel palmoliederivaten! Ik heb er hier over geschreven: http://www.zaailingen.com/producten-lush-wel-of-niet-palmolievrij/. Volgens mij hebben ze ook producten met honing die daardoor ook niet veganistisch zijn.
Over je vraag aan Brenda hierboven. Als shampoo kun je dit soort zepen proberen (http://www.zaailingen.com/shampoo-zeep-zonder-palmolie-sls/). Voor mij werkt het niet zo goed, voor anderen wel. Ik ga binnenkort zelf wat proberen te maken. Als deo gebruik ik een aluinkristal waar ik erg tevreden over ben (http://www.zaailingen.com/getest-deodorant-aluin/). Als tandpasta kun je tabletjes gebruiken (bag-again.nl). Zonnebrand zoek ik nog uit. Verder gebruik ik geloof ik alleen maar water. Hoop dat je daar wat mee kan 🙂 Succes!
Hi Linda! Thanks voor je uitgebreide antwoord! Wat stom dat Lush wel palmolie gebruikt en soms zelfs honing? Ik was overtuigd dat Lush 100% vegan was!
beste mensen,
goed dat jullie op zoek zijn. maar uit eigen ervaring weten we dat de meeste producten voor in huis via een aantal basisrecepten die echt niet zo ingewikkeld zijn, zelf te maken zijn: afwasmiddel, zeep, shampoo, conditioner, wasmiddel etc. etc. gewoon te vinden op internet – na veel zoek acties. maar de kennis is er dus wel!
ook wij zagen de desastreuze effecten van giga palmplantages – monocultures – op de watervoorziening van hele regio’s in Sumatra, dus gingen we helemaal om! en bovendien spaar je een heleboel plastic uit. een stel zeepjes op je plank in de douche staat wel zo mooi..
succes!
Ik probeer het kopen van producten al jaren te vermijden als daar o.a. Palmolie in zit. Dus altijd etiketten lezen ! Er zijn soms wel alternatieven, zonderpalmolie dus, zoals de 100% pindakaas van A.H.
Er zijn ook héél veel producten die we niet werkelijk nodig hebben en vervangen kunnen worden door “ ouderwetse “ producten , waar niets aan te. erdienen is ……, zoals natuurazijn, baking soda ( waar ik mijn tanden mee poets ) . Met wat moeite kan iedereen die vinden, maakt uiteindelijk het leven beter en goedkoper. !
Wat goed dat je hier zo’n rekening mee houdt. Ik wist niet dat je je tanden kunt poetsen met baking soda. Weer wat geleerd 🙂
Pingback: 5x vegan proof de herfst door (+WINACTIE ORTHICA SUPPLEMENTEN) - The Vegan Effect
Echt verrast dat het in tanpasta zit. Een echte eye opener
Vanavond op Canvas een mooie reportage gezien over de Palmoliemaffia. De bevolking wordt van alles beloofd, wegen, scholen, ziekenhuizen maar er is nog amper iets van terug te zien. Ze bedriegen de bevolking die geen plek meer heeft om in hun dorp eigen groenten te telen.
Vandaar dat ik eens ben gaan zoeken op internet. Ik probeer ook al lang producten met palmolie te mijden maar het blijft een hele speurtocht. Maar inderdaad, echte producten van dichtbij kopen en zelf bereiden. Dat is het beste lijkt mij ook. Maak mijn eigen (af)was en poetsmiddelen wat tevens veel plasticflessen scheelt.
Het tandpasta alternatief ga ik ook uitproberen. (baking soda) bedankt.
Hoe maakt u uw eigen schoonmaakmiddelen als ik vragen mag? Ik gebruik al veel schoonmaakazijn ipv chemische zooi, maar komt in plastic flessen. En voor schrobben van de wc en bepaalde klussen werkt Cif en bleek toch beter dan azijn! Ik hoor graag alternatieven. Ben geen vegan of vegetariër maar eet wel veel vegetarisch, vlees en zuivel etc dat ik eet is altijd biologisch en ben heel erg bezig met plastic en bijvoorbeeld palmolie. Het is echt vreselijk hoe we in de afgelopen 100 jaar afhankelijk gemaakt zijn van dingen die de natuur zo verpesten.