Waarom is honing niet vegan? Bijen maken nou eenmaal honing en het is een natuurlijk product. Wat is daar mis mee? Ik moet eerlijk bekennen; toen ik begon met plantaardig eten wist ik niet precies waarom ik geen honing wilde eten. Ik wist alleen dat vegans dat product schrappen, omdat het product gemaakt wordt door dieren. Tijd om op onderzoek uit te gaan, want na mijn uitleg over zuivel en eieren is het deze keer de beurt aan honing en leg ik uit waarom honing niet vegan is.
Waarom ik mij nooit eerder écht had verdiept in honing? Tja, ik denk omdat het insecten zijn. Ik vind insecten minder gezellig dan een varken of een kalfje. Het is ook niet zo gek, vind ik, dat mensen meer gevoel hebben bij een kitten dan bij een rups. Toch draait het veganisme in mijn ogen om het feit dat ik als mens op een manier leef, waarbij ik (zo min mogelijk) schade toebreng aan dieren, mensen en het milieu. Bij de productie van honing schuilt dierenleed achter en dat is de reden dat ik geen honing door mijn sojayoghurt hoef.
Suikerwater voor de bijen
Honing komt van de honingbij en deze zoete substantie wordt gemaakt van de nectar van bloemen. Het is hard werken voor een bij: voor één gram honing moet een bij meer dan tweehonderd keer uitvliegen. Een bij maakt in z’n leven slechts anderhalve theelepel honing. Moet je nagaan hoeveel werk er in één pot honing zit! In de zomermaanden leven de bijen van nectar en stuifmeel en in de winter leven zij van honing. Het is dus belangrijk dat de bijen honing eten, zodat zij de winter kunnen overleven.
Imkers halen de honing weg en de bijen krijgen daar suikerwater voor terug. Dit suikerwater is net zo zoet als honing, maar mist voldoende voedingsstoffen, vetten en vitamines. Suikerwater verzwakt de bijen en zij kunnen hierdoor schimmelinfecties, mijten en virussen krijgen en er is een kans dat zij eerder doodgaan. Sommige bijenvolken halen het voorjaar niet eens. Ook tijdens het verwijderen van de honing door de imker gaan sommige bijen dood of raken gewond, omdat zij proberen de imker te steken.
Kunstmatige inseminatie bij de koningin
De koningin wordt vaak kunstmatig geïnsemineerd. Hiervoor is zaad nodig en dat wordt verkregen door in het achterlijfje van een bij te knijpen. Voor voldoende zaad moet er zo’n 10 tot 12 geknepen worden en helaas mislukt het bij de helft van de gevallen. Het zaad wordt met een pipetje bij de koningin ingebracht.
De koningin wordt ook vaak gemerkt, zodat de imkers haar herkennen in de kast en zodat zij niet uitvliegt. De imker knipt daarom (een stukje) van de vleugels af. Tijdens dit proces raakt de koningin even buitenwesten en men denkt dat dit komt door de stress.
Massaproductie
Ik mag niet alle imkers over één kam scheren. Er is vast wel een verschil tussen de imkers en hoe zij met hun bijen omgaan. Biologische honing is een stuk beter, want hierbij is de kans kleiner dat de bijen suikerwater krijgen. Toch is het overgrote deel van de honing dat in de supermarkten ligt wel op een slechte manier tot stand gekomen. Lang leve de massaproductie. In het artikel over truffels schreef ik het al, ook in deze industrie draait het één ding: geld. De dieren (of het nou zoogdieren of insecten zijn), zijn hiervan de dupe en daarom is honing absoluut niet vegan.
Alternatieven voor honing
Gelukkig heb je écht geen honing nodig om jouw gerecht of thee lekker zoet te maken. Je kunt hiervoor agavisiroop, ahornsiropp (maple syrup), appelstroop en dadelsiroop gebruiken. Ook kokosbloesemsuiker en stevia zijn plantaardige zoetmakers, net zoals dadels.
Bronnen: PETA, The Vegan Society, VeganChallenge
Ik ben benieuwd naar jouw mening over honing. Was jij hiervan op de hoogte? Je kunt het ook laten weten via Facebook en Instagram.
Wat ik me even afvraag is; waarom heb je je niet verdiept in biologische imkers? Kleine en bij-vriendelijke imkers? Ik denk dat het meer terecht is om te stellen dat het niet goed is om honing te kopen van massaproducenten dan dat het niet veganistisch is? Er zijn namelijk heel veel (kleine & biologische) imkers die er juist WEL met veel zorg voor hun bijenvolken zijn. Je conclusie is te kort door de bocht.
Hi Chantal! Helaas is het overgrote deel wat men koopt in de supermarkt niet afkomstig van kleine/ diervriendelijke imkers. Ik geef ook aan dat ik niet alle imkers over een kam scheer. Zelfs bij biologische imkers is het niet zeker dat zij geen suikerwater geven aan hun bijen. Verder ben ik van mening dat het ook bij biologische imkers het niet nodig is om honing te kopen. Dat is en blijft van de bijtjes 🙂 zeker omdat er zoveel goede alternatieven zijn!
Het mes snijdt jammer genoeg aan twee kanten voorlopig: Het gaat namelijk erg slecht met de bijenstand. Als er minder honing wordt verkocht zal het imkeren inzakken en andersom. Dus ik zou honing kopen willen stimuleren! Een beter alternatief? Zelf bijen gaan houden met de natuur als uitgangspunt en zelf bij-vriendelijke stukken creëren. Wie begint er mee? 😉
Het zijn vooral de wilde bijen die met uitsterven worden bedreigd. Met de honingbijen gaat het nog prima.
Wat een mooi verhelderend stuk, Quirine. Je stuk helpt enorm om eens positief kritisch te sparren met een imker. Ga ik eens doen, denk ik. Fijne dag!
Dankje 🙂 Ik ben benieuwd wat daaruit komt.
Ik ben het helemaal met je eens over de honing uit de supermarkt, je weet niet wat daar allemaal inzit en wat er met de bijen is gebeurd. Wat ik wel weet is dat er niets gezonder is dan echte honing van bij een lokale imker. De vriend van mijn moeder is imker, en ik kan je verzekeren dat zijn bijen niets te kort komen. Je haalt er inderdaad honing weg om te consumeren, maar bijen blijven honing maken zolang er bloemetjes te vinden zijn. En veel imkers raken de ‘privé-voorraad’ van de bijen niet aan. Jouw artikel is heel goed genuanceerd, maar helaas zijn er veel vegans die alle imkers over dezelfde kam scheren, wat ik persoonlijk heel jammer vind!
Thanks! Ik denk ook wel dat er ook imkers zijn die goed omgaan met hun bijen. Jammer genoeg zijn dat maar enkelen en de rest raken zéker de privé voorraad aan van de bijen. Ook bij biologische imkers is het niet 100% zeker dat zij geen suikerwater geven aan de bijen. Jij misschien wel, omdat jij de imker persoonlijk kent 🙂 Qua gezondheidsvoordelen valt het ook wel mee… want honing is natuurlijk gewoon suiker. Het beste is om dan rauw, onbewerkte honing aan te schaffen, maar ook dat is zeker niet suikervrij.
Interessant! Wat krijgen de bijen wel als ze geen suikerwater van de imker krijgen?
De imkers halen alleen de overproductie weg, maar soms wordt wel wat suikerwater gegeven als toevoeging. De precieze hoeveelheden weet ik niet, maar het betekent wel dat je ook bij biologische honing het nooit 100% zeker weet.
Dit gaat me echt te ver. Als honing al niet VEGA is, dan houdt voor mij de wereld op te te draaien. Sorry voor mijn bewoordingen, maar dit gaat echt te ver. Het is echt mierenneukerij wanneer honingproductie wordt beschouwd als dierenleed. Ga vooral zo door om de geloofwaardigheid te bevorderen.
Hoi S! Ik vind dat honing inderdaad niet vegan is en ook niet vega. Meningen verschillen natuurlijk, maar het lijkt mij dat je niet om de feiten heen kunt? Met mijn blog probeer ik juist op een positieve manier duidelijkheid te scheppen over bijvoorbeeld de honing-, zuivel- en eierindustrie. Je mag zelf weten wat je met de info doet, net zoals jij niet mijn website hoeft te bezoeken wanneer het jou niet aanstaat.
Dit gaat echt te ver.. Zo slecht is het bijgeven van suikerwater helemaal niet. De hobbyimker is juist begaan net zijn bijen! Door honing bij een goede imker te kopen, steun je een goed doel. Namelijk het behoud van bijen en natuurlijke bestuiving
Hi Quirine,
Ik ben zelf imker en het ligt veel genuanceerder. De meeste imkers zijn vóóral begaan met hun bijen en zeker de kleine imkers verliezen vaak geld op hun honing. Voor hen is vooral het houden van de bijen belangrijk en leuk. Het bijvoeren van bijen met suikerwater is soms een noodzaak. Veel volkjes zijn te klein om genoeg honing te verzamelen voor de winter, zonder wat hulp van de imker zouden deze volkjes allemaal dood gaan. Nou denk je vast: waarom voer je ze dan niet bij met honing van andere volken? Nou dit kan dus niet, dit is kruisbesmetting en zorgt ervoor dat je ziektes overdraagt naar andere bijenvolken. Ook zijn er ook soorten honing (bv. Heide) die veel te veel voedingstoffen bevat. De maag van de bij is hier niet op gemaakt en in de winter krijgen deze bijen vaak diarree. Bij voorkeur halen we de zware heidehoning er dus uit voor de bij om dan het licht verteerbare suikerwater terug te geven.
Liever zouden de meeste imkers ook geen suikerwater geven, maar 9/10 imkers gaat toch echt voor gezonde bijen ipv het hebben van biologische honing en dat je de zwakke volken maar aan hun lot over laat…
Oja: de honingbij is in Europa uitgestorven in het wild, imkers zorgen ervoor dat de populatie in stand blijft. Moet je je voorstellen wat er met de bijen zal gebeuren als niemand honing meer koopt.
Hi Rick, bedankt voor je mailtje en de uitleg. Ik begrijp dat er een verschil is tussen imkers, het is alleen lastig te achterhalen voor de consument welke honing ‘goed’ is en welke niet. Je weet niet waar het vandaan komt, hoe de bijen zijn behandeld en wat erin zit.. Helaas is het wel zo in de massaproductie dat er niet goed om wordt gegaan met de bijen 🙁