YAY! Terug van weggeweest ‘Een kijkje in de keuken van…’. Ik smul zelf van andermans eetdagboekjes en kledingkasten, maar in de keukenkastjes spieken vind ik het allerleukst. Waar halen vegans hun inspiratie vandaan, wat eten ze op brood en wat is hun beste vegan tip? Een man ontbrak nog in mijn serie en al snel viel mijn oog op IJsbrand Straatman. Hij is de oprichter van The Healthy Heart waar mensen worden begeleid om hun hart- en vaatziekten stop te zetten en om te keren met een gezonde levensstijl en plantaardig eten. Kijk je mee naar zijn keuken?

Wie: IJsbrand Straatman Kennen we van: The Healthy Heart en werkt twee dagen in de week bij SLA. Woont in: Amsterdam Is vegan sinds: 4 jaar

Waarom ben je vegan?

‘Voor mij zijn dat drie redenen: gezondheid, duurzaamheid en dierenwelzijn. Het varieert welke reden voor mij het belangrijkst is. Soms ben ik heel begaand met de wereld en dan denk ik: ‘Wat zijn we in godsnaam aan het doen?!’. Dierlijke producten zijn oorzaak nummer 1 op elk gebied van milieuschade. Gezondheid vind ik heel belangrijk omdat in het Westen en in ontwikkelde landen die een Westers voedingspatroon en een levensstijl adopteren, overspoeld worden met welvaartziekten. Op de eerste plaats staan hart- en vaatziektes, maar ook kanker, diabetes en Alzheimer komen veel voor. Deze ziektes kunnen voor een groot deel voorkomen worden door de juiste voeding en levensstijl. Een meer plantaardige levensstijl dus. Wat dierenwelzijn betreft, vind ik het schokkend hoe we hier als maatschappij mee omgaan. Ik denk dat er een enorme disconnect is tussen wat mensen denken hoe dieren behandeld worden en hoe ze in de werkelijkheid worden behandeld in de geïndustrialiseerde veeteelt. Als ik nu nog vlees zou willen weten, dan zou ik zelf het diertje moeten pakken, in z’n ogen moeten aankijken en dan neersteken. Dit zou ik niet kunnen als mijn eigen leven er niet vanaf hangt. Niemand geniet van dat moment en ik denk dat mensen dan minder vlees zouden eten als zij het zelf moeten slachten of erbij zouden zijn als het gebeurd. Veel mensen denken dat zij dierlijke producten nodig hebben om geen tekort op te lopen.  Ik denk dat hierdoor een ‘mentaal klepje’ in hun hoofd dichtgaat, waardoor ze milieu en dierenwelzijn op een tweede plaats zetten. Gezondheid is nou eenmaal erg belangrijk. Het tegendeel is inmiddels bewezen: ik denk dat een goed samengesteld plantaardig dieet gezonder is dan elk ander dieet.’

Wat merk je zelf qua gezondheidsvoordelen sinds je plantaardig eet?

‘Mijn energie is een heel stuk stabieler, ik heb geen pieken en dalen meer. Als ik vroeger een bak kwark at, dan had ik daarna een heel duf gevoel. Een dikke after dinner dip dus. Ook merk ik dat ik een stuk sneller herstel na het sporten. Ik heb minder lang spierpijn.’

Waar haal jij jouw inspiratie vandaan voor gerechten?

‘Hmm… Ik ben niet het type dat recepten uit kookboeken haalt. Ik bedenk zelf de gerechten, want ik kook supermakkelijk. Soms zie ik wel een lekker recept voorbijkomen, op Instagram bijvoorbeeld, dan kijk ik wat erin zit en gooi ik de ingrediënten bij elkaar. Het wordt bijna altijd heel lekker. Ik heb veel kruiden en dat maakt een hoop goed. Ik heb vanuit huis leren koken en daarom weet ik goede smaakcombinaties met kruiden.’

Wat eet jij voor ontbijt?

‘Dat is een goede, want ik moet eigenlijk nog ontbijten! Ik ontbijt met muesli, havermout, overnight oats of een smoothie.’

En als je brak bent?

‘Ik heb dan meestal geen trek in een gezond ontbijt, maar ik maak dan júist een grote, groene smoothie omdat ik merk dat ik dan sneller van mijn kater af ben. Ook bouw ik een broodje met wat ik in mijn koelkast heb liggen: notenpasta, avocado, olijven, tomaat, bosui met wat vegan mayo en kruiden. Super lekker is dat!’

Met welk gerecht steel jij altijd de show bij vrienden en familie?

‘Ik hou niet van uren koken. Alle recepten die ik maak moeten lekker, snel en gezond zijn. Gezond is belangrijk, maar het moet vooral lekker zijn. Wat ik maak is een volkoren pitabroodje met vulling met daarbij vegan tzatziki en knoflooksaus. Ook maak ik voor grote groepen vaak een burger, die op mijn YouTube-kanaal staat. Dit vult goed en mensen zijn altijd onder de indruk.’

Wat is jouw favoriete wereldkeuken en waarom?

‘De Marokkaanse keuken is een favoriet vanwege de kruiden zoals ras el hanout. Ik ben ook fan van de Aziatische keuken met z’n curry’s en de lekkere kruiden zoals gember, knoflook en limoenblad. De meeste gerechten uit Azië zijn van zichzelf plantaardig en niemand mist daar vlees of kaas bij.’

Mis je wel eens een product dat niet vegan is? En waarmee vervang je het?

‘In het begin wilde ik vooral gezond eten. De vegan vervanger was vaak ook niet gezond. Een vegan burger in de supermarkt is vaak zwaar bewerkt. Het meest gezonde voedsel is niet of nauwelijks bewerkt zoals groenten, fruit, volkoren granen, peulvruchten, noten en zaden. Ik ben niet opzoek gegaan naar vervangers voor bijvoorbeeld vlees, maar ik ben gaan kijken wat het gezondste totaalpakket van voeding is. Peulvruchten zijn daar ideaal voor, zonder de nadelige stoffen die in vlees zitten zoals cholesterol, verzadigd vet, transvet, heemijzer en hormonen. Ik ben opzoek gegaan naar lekkere recepten die ik kon maken met peulvruchten, volkoren granen, groenten, noten en zaden. Wel was ik echt een mayonaise monster en daar is guacamole een goede vervanger voor. Ik heb nu toevallig vegan mayo in de koelkast staan, maar ik wil niet te veel geraffineerde olie binnenkrijgen. Ik vind het een leuke sport om zo gezond mogelijk te leven.’

Wat eet je op brood?

‘Het wordt altijd een bouwwerk, een soort van taartje zoals ik net heb gezegd. Als ik snel een broodje wil eten, dan ga ik voor pindakaas met banaan en rauwe cacao. Ik eet altijd volkoren desembrood.’

Welke kruiden gebruik je het meest?

‘Sowieso Italiaanse kruiden. Verder gebruik ik veel ras el hanout, gember en kerrie. De verse kruiden die ik gebruik zijn knoflook, gember, basilicum en munt. Kruiden zijn goed voor je en pimpen ieder gerecht op.’

Wat heb jij altijd op voorraad in jouw keuken?

‘Altijd peulvruchten zoals kikkererwten en kidneybonen. Als ik extreem lui ben, eet ik dat uit blik met wat citroensap en kruiden. Hier ga ik alleen niemand mee verleiden, dus dat eet ik als ik alleen thuis ben. Verder ben ik een soort verzamelaar en ik heb altijd verschillende granen op voorraad zoals volkoren couscous, volkoren pasta, maar ook havermout en aardappelen. Het is belangrijk om het jezelf makkelijk te maken. Ik ben een grote fan van de Blue Zones, dat zijn gebieden in de wereld waar mensen het aller oudst worden en hun eten is voor 95% plantaardig. Wat wij daaruit kunnen leren is dat jouw fysieke omgeving superbelangrijk is. Het heeft invloed op de keuzes die je maakt, welke vrienden je hebt, maar ook wat je eet. Ik maak van mijn huis een soort Blue Zone en er zijn alleen maar producten aanwezig die gezond en lekker zijn. Als ik dan trek heb, hoef ik niet te strijden tegen een Mars bijvoorbeeld omdat ik automatisch een gezonde keuze maak omdat mijn huis en keuken zo zijn ingericht. Ik kan trouwens echt hangry worden, dus ik heb altijd een snack bij me zoals rauwe noten en rozijnen.’

Wat zijn jouw favoriete websites waar je inspiratie uithaalt?

Voor recepten kijk ik vaak naar Forks Over Knives. Verder volg ik veel artsen op het gebied van plantaardige voeding. Je hebt The Physicians Committee For Responsible Medicine, dat is een artsenorganisatie dat kijkt naar wetenschappelijk onderzoek en zij geven daarbij voedingsadviezen met recepten.’

Als iemand wil veranderen naar een plantaardig dieet, waar moet hij/zij opletten?

‘Focus op wat je wél wilt eten en niet op wat niet meer ‘mag’. Peulvruchten zijn belangrijk net zoals groenten, volkoren granen, fruit, noten en zaden. Als je bijvoorbeeld veel sport, zoals ik, dan moet je veel calorieën binnen krijgen uit een zo’n gezond mogelijke bron. Ik verlies makkelijk gewicht, dus ik moet veel eten. Ik haal de meeste calorieën uit volkoren granen, aardappelen en peulvruchten. Uit een plantaardige voedingspatroon haal je automatisch alle stoffen binnen zonder dat je daar over na hoeft te denken. Alles zit erin: proteïnen, vezels, veel vitaminen en mineralen en fytonutriënten. Je krijgt dit meer binnen en in de juiste verhoudingen dan wat een alles-eter binnen zou krijgen. Wat ik wel iedereen aanraad is vitamine B12 en eventueel D3 als je weinig in de zon komt. Voor omega3 eet ik lijn- en chiazaad en donkergroene bladgroente. Als je merkt dat je minder energie hebt, dan kun je op een algen gebaseerde omega3 supplement nemen.’

Met wie zou jij in de keuken willen staan?

‘Wat wij nu nog missen is op hoog niveau plantaardig koken. In Californië heb je Plant Food and Wine en daar wordt op sterrenniveau gekookt met plantaardige producten. Dat maakt de plantaardige keuken sexy; heerlijk eten met een goed glas wijn erbij. Ik zou het heel leuk vinden om met zo’n sterrenchef in de keuken te staan.’

Wat is jouw beste vegan tip?

‘Doe onderzoek naar waarom je plantaardig zou gaan eten. Voor mij was dat sneller herstel na sport en de wetenschappelijke onderbouwde gezondheidsvoordelen, maar ook het dierenwelzijn en de positieve impact op het milieu. Volg mensen die jou inspireren op dat gebied en probeer allemaal plantaardige recepten uit, totdat je heerlijke recepten vindt. Bouw van hieruit verder.’

En, wat vind jij van deze keuken? Ik had niet gedacht dat mannen zo’n uitgebreide keuken konden hebben, vól met lekkere, gezonde producten. Ben je benieuwd naar het vorige interview? Ik ging langs bij Lotta van Healthy Life Lab. Dat kun je hier lezen. Mij kun je volgen via Facebook en Instagram.